همانطور که میدانیم، لوگو هر مجموعه بخش مهم و ضروری هویت و به نوعی شخصیت آن محسوب می‌شود. طراحی متناسب با نیازها و هویت هر مجموعه از نکات مهمی است که قبل از شروع فرایندطراحی باید مدنظر قرار گیرد. از آنجا که در طراحی لوگوی سازمانها، مجموعهها یا رویدادهای بزرگ (مانند جشنواره بین‌المللی مد و لباس فجر)، که طیف وسیعی از مخاطبان را در سطح ملی و بین‌المللی دربرمیگیرد، استفاده از فرمهای نمادین یا انتزاعی مناسبتر بهنظر میرسد؛ از این رو در شروع طراحی، در مرحله اول پوسترهای ده دوره گذشته برای یافتن نماد مناسب مرور شد. این تحلیل و بررسی، استفاده مکرر نماد طاووس را بهعنوان نماد اصلی و پرتکرار جشنواره نشان داد. طبق بررسیهای صورت گرفته و با مراجعه به پژوهشهای موجود نقش طاووس در بیشتر هنرهای تزئینی و به ویژه در بافتههای ایرانی اسلامی به وفور دیده می‌شود. این نقش علاوه بر ویژگیهای ظاهری، جنبههای معنوی نیز دارد. طاووس نماد مرغ بهشتی و چتر دم آن نماد گستردگی کیهانی ذات است. این پرنده به دلیل کمیابی، زیبایی و شباهت پرهایش به تلالو خورشید باعث شده تا در افسانهها، اساطیر، مذهب و ادبیات ملل مختلف نیز از منزلت ویژهای برخوردار باشد و نماد تجدید حیات، زیبایی، شکوه، شان مقام … است که بهعنوان موجودی با خصیصههای نیک شناخته می‌شود. بنابراین نقش طاووس بهعنوان نماد اصلی لوگوی جشنواره انتخاب شد. مطابق با نیازهای جشنواره بریف تهیه و فرایند طراحی با بررسی نقشهای موجود بر روی منسوجات دوران اسلامی ایران آغاز شد. چندین طرح اولیه طراحی و پس از بارها بازبینی و صرف زمان بسیار، با ترکیب چند ایده، ایده اصلی لوگو بهدست آمد. در ایده اصلی سعی شد مواردی چون ایرانی و اسلامی بودن و همچنین دهه فجر مدنظر قرارگیرد. بنابراین از نمایانگرترین نمادها برای القای این مفاهیم که نقش پرچم جمهوری اسلامی ایران و گل لاله است، در طراحی استفاده شد. در نهایت فرم به دست آمده علاوه بر حفظ فضای گذشته جشنواره، در عین نوآوری، اشارات بصری دقیقی به مفاهیم مدنظر دارد.
به لحاظ فرم ساختاری سعی گردید با رعایت اصل سادگی، فرم نهایی جلوهای مدرن داشته تا با مقوله مد سازگار باشد. میتوان گفت که فرم اصلی تنها با استفاده از یک فرم که بر گرفته از نقش دم طاووس است شکل گرفته و با تکرار آن،یک کل منسجم ایجاد شده است، استفاده از فضای منفی در وسط شکل، فرم سر و بدن طاووس را تکمیل نموده است. با نگاهی دقیقتر به لوگو به راحتی در عین دیدن طاووس در نگاه اولیه، نقش پرچم و گل لاله به طور همزمان تداعی می‌شود؛ علاوه بر انتقال پیام، این امر در بهخاطر سپاری لوگو در ذهن مخاطب تاثیرگذار است.
طراح: رویا روزبهانی
طراح گرافیک و مدرس دانشگاه
دکترای پژوهش هنر از دانشگاه تربیت مدرس
عضو هیات مدیره انجمن علمی پژوهشهای هنری ایران
دانشجو و دانشآموخته برتر بنیاد ملی نخبگان
17 سال سابقه فعالیت در حوزه طراحی گرافیک
